اوتیسم، بیماری یا فرصت؟
اوتیسم یک اختلال عصبی و تکاملی است که بر روی نحوه ارتباط فرد با دیگران، یادگیری و رفتار او اثر میگذارد. اوتیسم در هر سنی قابل تشخیص است اما بیشتر در دو سال اول زندگی هر فرد نمایان میشود. افراد از هر جنسیت یا قومیت ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. همچنین لازم به ذکر است که اوتیسم یک بیماری مادام العمر است ولی میتوان علائم آن را کاهش داد و عملکرد روزانه فرد را بهتر کرد. نشانه های کلی اوتیسم در افراد مبتلا به شرح زیر است:
. مشکل و اختلال در برقراری ارتباط و تعامل با دیگر افراد
. رفتار های تکراری و علایق محدود
. و علائم دیگری که بر عملکرد فرد در مدرسه، محیط کار و دیگر محیط های اجتماعی اثر گذار است.
علائم اوتیسم
علائم در ارتباط و تعامل های اجتماعی فرد مبتلا به اوتیسم،به ذکر زیر است:
. این افراد تماس چشمی خیلی کمی برقرار میکنند.
. در زمان مکالمه به نظر میرسد که به سخنگو نگاه نکرده و به او گوش نمیدهند.
. علایق، احساسات و لذت بردن از فعالیت ها را به اشتراک نمیگذارند.
. هنگامی که شخصی نام آنها را صدا بزند یا به کندی پاسخ میدهند یا به طور کلی پاسخ نمیدهند.
. در ادامه مکالمه با دیگران مشکل دارند.
. بدون توجه به بی علاقه بودن طرف مقابل، به صحبت کردن در مورد موضوع مورد علاقه خود ادامه میدهند.
. حالات چهره و حرکات بدن آنها با مکالمه ای که دارند مناسب نیست.
. لحن صحبت کردن آنها غیر معمول است و ممکن است اینگونه به نظر برسد که شبیه ربات صحبت میکنند یا در حال آواز خواندن هستند.
. در پیشبینی و درک رفتار دیگران مشکل دارند.
. در موقعیت های اجتماعی متفاوت، توانایی تطبیق رفتار ندارند.
. در دوست یابی و به اشتراک گذاشتن وسایل و اسباب بازی های خود دچار مشکل میشوند.
مقاله پیشنهادی : خواندن کتاب برای کودکان چه تاثیری بر بهره هوشی آنها دارد؟
رفتار های محدود و تکراری افراد مبتلا به اوتیسم، میتوانند از مواردی باشند که در ادامه ذکر میکنیم:
. تکرار برخی از رفتار ها و کلمات یا عبارات
. تمایل و علاقه شدید به برخی از موضوعات خاص نظیر اعداد یا جزئیات حقایق
. بروز علاقه بیش از حد به برخی اشیاء متحرک یا قسمتی از آنها
. مشکل در تطبیق با تغییر شرایط و ناراحت شدن آنها از تغییرات
. حساسیت بیشتر یا کمتر به محرک های حسی محیطی در مقایسه با افراد سالم از نظر این بیماری (مثل نور، صدا، لمس و دما)
. اختلالات خواب یا تحریک پذیری در خواب
در بیماری اوتیسم، در کنار اختلالات و مشکلاتی که فرد با آن مواجه میشود، میتواند نقاط قوت زیادی نیز کسب کند. از جمله:
. توانایی یادگیری هر چیزی با جزئیات دقیق و ماندگاری بالای اطلاعات در ذهن این افراد
. توانایی بالا در یادگیری دیداری و شنیداری
. توانایی کسب مهارت عالی در ریاضیات، علوم، موسیقی و یا هنر
علت ابتلا به اوتیسم
نوز علت اولیه و اصلی اوتیسم مشخص نیست اما تحقیقات نشان داده است که ژن ها به همراه عوامل محیطی در بروز این بیماری موثرند. برخی عوامل مثل داشتن خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم، سن بالای والدین هنگام تولد فرد، اختلالات ژنتیکی نظیر سندروم داون و وزن کم کودک هنگام تولد در افزایش احتمال ابتلا به اوتیسم نقش دارند.
مقاله پیشنهادی : تاثیر چشمگیر بازی کردن روی رشد کودک.
شیوه تشخیص اوتیسم
اختلال اوتیسم به طور معمول تا 2 سالگی قابل تشخیص است و پزشک با ارزیابی یک کودک میتواند اوتیسم را تشخیص دهد. تشخیص زودهنگام اوتیسم، امکان درمان و مداخلات سریع تر را برای ما به ارمغان میآورد.
تشخیص اوتیسم در کودکان خردسال دو مرحله ای است:
مرحله اول: ارزیابی روند تکامل کودک در طول معاینات روتین کودک
همه کودکان در ویزیت های 9، 18، 24 و 30 ماهگی از نظر تاخیر تکامل و در 18 و 24 ماهگی از نظر اختلال طیف اوتیسم مورد بررسی قرار میگیرند. در صورتی که کودک در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اوتیسم قرار دارد، تعداد این معاینات افزایش پیدا میکند. کودکان در معرض خطر ویژگی های زیر را دارند:
. ابتلای یکی از اعضای خانواده به اوتیسم
. بروز برخی از علائم اوتیسم در کودک
. سن بالای والدین
. داشتن شرایط ژنتیکی خاص
. وزن کم نوزاد هنگام تولد
مقاله پیشنهادی : اختلالات یادگیری چه تاثیری بر رفتار کودک خواهد داشت؟
مرحله دوم: اقدامات تشخیصی تکمیلی
ارزیابی تشخیصی شامل موارد زیر است:
. معاینات عصبی و پزشکی
. ارزیابی توانایی های شناختی کودک
. ارزیابی توانایی های زبانی کودک
. مشاهده برخورد و رفتار کودک
. مکالمه با والدین در مورد رفتار و تکامل کودک
. ارزیابی مهارت های مستقل روزانه کودک مثل غذا خوردن
. آزمایش خون و تست شنوایی برای تشخیص قطعی
تشخیص اوتیسم در کودکان بزرگتر و نوجوانان
معلم و والدین از اولین افرادی هستند که متوجه علائم اوتیسم در کودکان و نوجوانان میشوند. با تشخیص توسط معلم ممکن است اولیای مدرسه به والدین کودک توصیه کند که برای ارزیابی تخصصی او اقدام کنند.
درمان اوتیسم
درمان اوتیسم باید در اسرع وقت پس از تشخیص قطعی شروع شود، زیرا اقدام به درمان به موقع و مراقبت های درست به کودک در کاهش مشکلات، یادگرفتن مهارت های جدید و تقویت نقاط قوت کمک میکند. به این دلیل که افراد مبتلا به اوتیسم طیف وسیعی از علائم را دارند، درمان واحدی برای همه آنها وجود ندارد و لازم است والدین برای پیدا کردن ترکیب مناسب درمان و مداخلات برای کودک خود، با تیم پزشکی همکاری کند.
در انتهای این نوشته توصیه میکنیم که حتما بلاگ " چگونه کودکی با هوش هیجانی بالا بپرورانیم " را مطالعه فرمایید.